Servise yeni bir diyabetli çocuk yattığında, sabah vizitinden sonra, aileyi ve büyükse çocuğun kendisini de yanıma alıp çocuk servisinin en güzel manzaralı yerine oturtur ve onlarla bir “ilk konuşma” yaparım.

Eğer diyabetik ketoasidoz tablosu ile gelmişlerse, çocuklar hala bitkindir ama akşam takılan serumla verilen insülinle su verilen çiçekler gibi canlanmaya başladıklarını hissederim. Bu ilk konuşmada amacımız, onlara başlarına ne geldiğini, çocuklarda diyabetin temel özelliklerini ve bundan sonra diyabet ekibi olarak yanlarında olduğumuzu anlatmaktır. İlk konuşma sırasında birçok aile üzgün ve endişelidir; bazıları gözyaşlarını tutamaz. Ben her defasında onlara pankreasın nasıl çalıştığını anlatır ve bundan sonra görevleri arasına kan şekeri dengesini ayarlamanın da eklendiğini söylerim.

Kelimelerin gücüne inanan birisi olarak, bu ilk görüşmenin onların yaşamındaki etkisini bilirim ve sözlerimi “Bizim diyabet bakım ve tedavi felsefemiz diyabet ile arkadaş olmaktır. Diyabetle arkadaş olmak, diyabetle yaşamın ilk adımıdır. Bunun anlamı, arkadaşlarınıza olduğu gibi diyabete de özenle davranmaktır. Bunun ötesinde, diyabetle gelen zorlukları içimizde büyütmemek, kaygılarla kendimizi tüketmemektir. Bir kez diyabet olunca artık geçmişi geride bırakıp geleceğe bakmak, diyabetle barışık bir yaşam sürmek en iyisidir.” diye bitiririm.

Bundan 20 yıl kadar önce, diyabetli çocuklara yönelik bir web sitesi kurmayı düşününce, biraz da bu ilk konuşmaların etkisiyle sitenin adını “Arkadaşım Diyabet” olarak belirlemiştik. O günden bugüne “Arkadaşım Diyabet”in diyabetle çocuklar arasında kavramsal bir köprü kurduğunu, onların diyabete bakışlarını etkilediğini düşünürüm.

Günümüzde diyabet tedavisinde birçok ilerleme oldu, ama hala diyabet eğitimi ve diyabet ekibi ile kurulan ilişki önemini koruyor. Diyabet ekibi, aileyi ve çocukları diyabetle ilgili pratik konularda bilgilendirmek kadar, ailenin özgeçmişi, yaşam tarzı ve gelecek planları temelinde gerçekçi tedavi hedefleri belirlemekle de (buna etkili kendi kendine bakım diyebiliriz) görevlidir. Bunun için ekip, çocuğu ve aileyi yakından tanımalı, onların bir tür “kardeşi” haline gelmeli, ama aynı zamanda iyileştirici bir “otorite” olabilmeli, her zaman ulaşılabilir olmayı, aile ve çocuğu diyabetle ilgili aktivitelere katmayı, güçlü akran etkileşimleri sağlamayı amaçlamalıdır. Bunlar çoğu zaman uzun zamana yayılan zor görevlerdir.

“Arkadaşım Diyabet”, yeni yüzüyle esas olarak diyabet ekibine bu zor görevlerinde destek olmayı, diyabetli çocuk ve aileleri arasında iyileştirici bir etkileşim sağlamayı ve adı diyabet olan bir zorluk çerçevesinde “arkadaşlık” yaratmayı amaçlıyor. Yıllardır diyabet kamplarında binlere varan diyabetli çocukla birlikte olan bir hekim olarak bunun mümkün olduğunu, kamp zamanı bölümündeki sunumda anlatmaya çalıştığımız gibi “ Diyabetten güzellik” yaratabileceğimizi söylemek isterim. “Arkadaşım Diyabet”, yeni haliyle ülkemizde diyabetli çocuklarla diyabet ekibi üyelerinin, diyabetli çocuk ve ailelerinin ve diyabete gönül veren herkesin platformu olmayı amaçlıyor. Bunun gerçekleşebilmesi sizin de katkınıza bağlı.

Ülkemizde son yıllarda diyabetle ilgili önemli gelişmeler oldu ve artık diyabetli çocukların hemen hepsi tatminkar düzeyde sosyal imkanlara sahipler. Bununla birlikte özellikle ülkemizin doğu bölgesindeki diyabetli çocukların daha çok desteğe ihtiyacı var. Bu site, aynı zamanda sosyal sorumluluk ve diyabet kardeşliği için de uğraş verecek.

Yine son yıllarda Sağlık Bakanlığı “Türkiye Diyabet Kontrol Programı” başlattı. Bunun içinde yer alan “Çocukluk Çağı Diyabeti Programı” ayrı bir yer tutuyor. “Okulda Diyabet Programı” çalışmalarını da sürdürüyoruz. Ülkemiz, çocuklarda diyabet konusunda uzun yıllara dayanan birikimlere sahip; bu birikimlerin yansımalarını da bu sitede görebileceksiniz.

Sözlerime şair Edip Cansever’in bir şiiri ile son verirken, bir kez daha “Arkadaşım Diyabet sizindir ve lütfen katkıda bulunun” çağrısı yapmak istiyorum.

Sevgilerimle,

Prof. Dr. Şükrü Hatun, Editör

Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrin ve Diyabet Bilim Bölümü Öğretim Üyesi

Diyabetli Çocuklar Vakfı Başkanı

Umuş

Bütün iyi kitapların sonunda
Bütün gündüzlerin, bütün gecelerin sonunda
Meltemi senden esen,
Soluğu sende olan
Yeni bir başlangıç vardır.

Parmağını sürsen dünyaya, rengini anlarsın.
Gözünle görsen elmayı, sesini duyarsın.
Onu işitsen, yuvarlağı sende kalır,
Her başlangıçta yeni bir anlam vardır.

Nedensiz bir çocuk ağlaması bile
Çok sonraki bir gülüşün başlangıcıdır.