Diyabet hastalığının her yıl giderek artmasının nedenleri nelerdir? Aileler çocuklarını bu hastalıktan nasıl koruyabilir?

Çocuklarda değil de erişkinlerde görülen Tip 2 Diyabet sıklığında, son yılllarda belirgin bir artıştan söz edilmektedir. Bunun temel nedeni şişmanlık sıklığındaki artıştır. Çocuklarda ise küçük yaşlardaki Tip 1 Diyabet vakalarında hissedilir bir artış gözlenmekte, ama ülkemizde bu konuda yeterli veri bulunmamamaktadır.

Diyabetin aileye maliyeti nedir? Devlet tedavinin ne kadarını ve hangilerini üstleniyor?

Ülkemizde sosyal güvenlik kurumu, diyabetli çocukların neredeyse tüm ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Bu konuda aileye önemsenecek bir maliyet kalmamaktadır.

Çocuğa bu durumun kalıcı olduğunu ve bununla yaşaması gerektiğini nasıl anlatmalı? Kronik hastalıklarda çocuklar psikolojik olarak yıpranabiliyor. Aile bu konuda ek destek almalı mı? Bu konuda verilen eğitimler var mı?

Bu konuda en önemli nokta, diyabet tanısı konduğunda yapılan ilk görüşmedir. Ülkemizdeki çocuk diyabet uzmanları ve çocuk diyabet hemşireleri hastaneye yatan çocukları eğitmekte ve onlara diyabetle arkadaş olmayı anlatmaktadırlar. Hiç kuşku yok ki, bazı çocuklar ve aileler diyabet olduktan sonra zor zamanlar geçirmekte ama gerek eğitim ve diyabet ekibi ile kurulan olumlu ilişkiler gerekse her insanda bulunan zorlukla baş edebilme kapasitesi bu ailelere yardım etmektedir.

Diyabet ekipleri içinde psikologların olması çok önemlidir ve ne yazık ki ülkemizde yeteri kadar psikolog yoktur. Bu açığı başta hemşireler olmak üzere diyabet ekibinin diğer üyeleri kapatmaktadır.

Bazı kronik hastalıklar tedavi edilebilse bile, kalıcı sorunlara neden olabiliyor. Diyabetli çocuk yetişkin olduğunda tedavi edilmesine rağmen bu tür kalıcı zararlarla karşılaşabilir mi?

Tip 1 Diyabet’li çocukarda özellikle kötü metabolik kontrolü olanlarda mikrovasküler komplikasyonlar adını verdiğimiz göz, böbrekler ve sinirlerin damalarını ilgilendiren sorunlar görülmektedir. Burdaki en önemli faktörün kan şekeri dengesi ve sağlıklı yaşam ilkelerine uyum olduğu akılda tutulmalıdır. Dünyada Tip 1 Diyabet’li olarak 80 yaş ve üzerinde yaşam süren çok sayıda insan vardır. Başından itibaren diyabet tedavisinin ilkelerine uyan çocukların ve ailelerin kötümser olmasına gerek yoktur.

Ülkemizin her yerindeki sağlık personeli çocuklarda diyabet tanısı ve tedavisi konusunda yeterli mi?

Ülkemizde bütün bölgelere dağılmış 50 çocuk endokrin merkezi (34 üniversite, 12 devlet hastanesi, 4 özel hastane) vardır. Diyabetli çocukların %68’i bu merkezlerde izlenmektedir. Amacımız, hepsinin Çocuk Diyabet Merkezleri’nde izlenmesidir. Bu merkezlerde 50 dolayında hemşire ve diyetisyen çalışmaktadır. Ülkemizde (İstanbul Tıp, Kocaeli Tıp, Ege Tıp, Dokuz Eylül Tıp ve Akdeniz Tıp) her yıl 5 diyabetli çocuklar kampı düzenlenmektedir.